W dniach 25-27 września 2023 roku Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie w ramach projektu pozakonkursowego samorządu województwa pn. „Ekonomia społeczna na Warmii i Mazurach” współfinansowanego z  Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020 zorganizował wizytę studyjną do podmiotów ekonomii społecznej w województwie pomorskim i zachodniopomorskim dla przedstawicieli JST z województwa warmińsko-mazurskiego.

Głównym celem zorganizowanej wizyty studyjnej była wymiana doświadczeń oraz poznanie  dobrych praktyk. Program wizyty obejmował następujące tematy:

1/ Rewitalizację obszarów miejskich tracących funkcje społeczno-gospodarcze i wykorzystanie potencjału podmiotów ekonomii społecznej na aktywizację osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

2/ Tworzenie mieszkań chronionych i wspomaganych.

3/ Tworzenie Centrum Usług Społecznych.

4/ Deinstytucjonalizację usług społecznych (realizacja usług opiekuńczych, wytchnieniowych, asystenckich, wsparcie terapeutyczne przez mieszkańców  lokalnej  społeczności).

5/ Zlecanie zadań przez jednostki samorządu terytorialnego podmiotom ekonomii społecznej.

6/ Tworzenie spółdzielni socjalnych osób prawnych.

7/ Tworzenie trwałych miejsc pracy dla grup zagrożonych wykluczeniem społecznym.

W wizycie studyjnej uczestniczyło 18 osóbwśród, których byli przedstawiciele Urzędów Miast i Gmin, tj.: Bartoszyc, Bisztynka, Gołdapi, Górowa Iławeckiego, Lidzbarka w powiecie działdowskim, Lidzbarka Warmińskiego, Lubawy, Nowego Miasta Lubawskiego, Ornety, Pasymia oraz Węgorzewa.

Pierwszego dnia uczestnicy rozpoczęli pobyt w Gdańsku, gdzie z pomocą przewodnika zapoznali się z jego rysem historycznym. Po godzinnym zwiedzaniu miasta grupa wyruszyła do podmiotu ekonomii społecznej w Kępicach. Kępicki Ośrodek Sportu i Rekreacji sp. z o. o. powstał w sierpniu 2018 r. Celem jego działalności jest integracja społeczna, popularyzacja sportu, a także zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnej w dziedzinie rekreacji i wypoczynku. Siedziba spółki mieści się w Obłężu, na terenie Ośrodka Wypoczynkowego „SOBÓTKA”.

Ośrodek Sportowy „Sobótka” usytuowany jest w lesie, nad brzegiem jeziora, na obszarze Puszczy Korzybskiej. Ośrodek posiada własny pomost wraz z wypożyczalnią sprzętu wodnego, sauną oraz strzeżone kąpielisko z plażą. Pomost oprócz opalania umożliwia również wędkowanie. Wokół jeziora przebiega urokliwy szlak „Tropem jeża” stworzony specjalnie z myślą o rodzinach z dziećmi oraz ścieżka Nordic Walking. 

W drugiej części dnia uczestnicy udali się do nadmorskiej miejscowości Mielno, gdzie znajduje się siedziba Centrum Integracji Społecznej, które prowadzi hotel. W ramach reintegracji społecznej w Centrum Integracji Społecznej uczestnik Programu Centrum jest objęty wsparciem społeczno–środowiskowym. Obecnie z takiego wsparcia korzysta 20 osób z pobliskich gmin. Część uczestników CIS zostaje pracownikami Hotelu.

Centrum Integracji Społecznej w Mielnie oferuje miejsca noclegowe w nowo zmodernizowanej części składającej się z dwóch budynków. Centrum Integracji Społecznej w Mielnie to miejsce nie tylko przeznaczone do wypoczynku w bliskiej odległości od Morza Bałtyckiego, ale również do organizacji konferencji, szkoleń, eventów oraz spotkań biznesowych.

Po realizacji programu przewidzianego na ten dzień uczestnicy wizyty studyjnej zostali zakwaterowani w ww. hotelu.

Następnego dnia wizyta studyjna rozpoczęła się w Zakładzie Aktywności Zawodowej FENIKS w Karlinie. Organizatorem placówki jest Spółdzielnia Socjalna FENIKS z Białogardu. Spółdzielnia Socjalna FENIKS realizuje projekt pn. „Zaznaj Aktywności - utworzenie ZAZ w Karlinie”, który był dofinansowany z RPO Województwa Zachodniopomorskiego. Obecnie ZAZ zatrudnia 30 osób z niepełnosprawnościami z powiatu białogardzkiego. Miejsca pracy zostały z finansowane ze środków PFRON w kwocie 1 250 000 zł.

W swojej ofercie Zakład Aktywności Zawodowej FENIKS proponuje usługi pralnicze oraz usługi maglowania. Nowoczesna pralnia wodna opiera swoją pracę na ekologicznych środkach chemicznych firmy Christeyns. Proces prania dostosowany jest do rodzaju tkanin i wymogów klienta. 

Kolejnym odwiedzonym miejscem było Centrum Usług Społecznych w Resku. Gmina Resko do 31 maja 2023 roku realizowała pilotażowy projekt pn. „Centrum Usług Społecznych w Resku”. Celem ww. projektu było wypracowanie i przetestowanie modelowego rozwiązania w zakresie integracji i rozwoju usług społecznych skierowanych do mieszkańców Gminy Resko. W ramach projektu został wytworzony pakiet usług społecznych w Gminie Resko.

W ramach potrzeb Centrum Usług Społecznych powstał Klub Seniora Reskowianki. W klubie realizowane są zajęcia sportowe, rozwijające umiejętności i zainteresowania. Prowadzone jest doradztwo, poradnictwo i konsultacje oraz wyjazdy kulturalno-edukacyjne. Kresowianki przygotowały dla uczestników wizyty studyjnej wspaniałe wypieki i dżemy własnej roboty.

Następnym punktem na trasie wizyty studyjnej było Centrum Usług Społecznych w Goleniowie. Misją centrum jest być bliżej ludzi, wspierać ich w integracji i aktywizacji.

Na stronie internetowej CUS (https://cus.goleniow.pl/ ) znajduje się dobrze wypracowany katalog usług społecznych realizowanych na terenie gminy Goleniów.

Po wyczerpującym wykładzie w Centrum Aktywności Lokalnej w Goleniowie o działaniach Organizatorów Lokalnej Społeczności oraz usługach świadczonych przez CUS uczestnicy wizyty udali się do Stargardu,  gdzie mieli okazje spotkać się z przedstawicielami tamtejszego SZOEWS-u oraz przedstawicielami podmiotów ekonomii społecznej.

SZOWES to sieć zachodniopomorska ośrodków wsparcia ekonomii społecznej skupiająca cztery Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej obejmujące swym oddziaływaniem i wsparciem obszar województwa zachodniopomorskiego. Jest to Partnerstwo: Koszalińskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A., Fundacji Nauka dla Środowiska, „4C Centrum Ekonomii Społecznej” sp. z o.o., Fundacji pod Aniołem, Aktywa Plus Emilia Kowalska, Fundacji Inicjatyw Społeczno–Gospodarczych KOMES. Misją SZOWES jest promowanie idei ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej oraz wspieranie rozwoju lokalnego poprzez kompleksowe wsparcie oraz wzmocnienie potencjału podmiotów ekonomii społecznej (PES).

Podczas spotkania o swoich działaniach opowiadała prezes Spółdzielni Socjalnej PĘZINKA z Pęzina w powiecie stargardzkim, która zajmuje się usługami gastronomicznymi, cateringiem oraz wiceprezes Spółdzielni Socjalnej RZEMIOSŁO z siedzibą w Stargardzie. Spółdzielnia Socjalna RZEMIOSŁO została założona w 2022 roku, natomiast z początkiem 2023 roku uruchomiła piec chlebowy w nowej „Piekarni na żywym zakwasie”. Wszystkie wypieki pochodzą ze zdrowych składników od sprawdzonych lokalnych dostawców.

W piekarni-sklepie od samego rana widać wyrabiane różnego rodzaju świeże chleby na zakwasie oraz słodkie drożdżowe wypieki.

Po wspaniałych opowieściach uczestnicy wizyty studyjnej udali się do siedziby Spółdzielni Socjalnej MIEDWIE w Reptowie, gdzie skonsumowali obiad przygotowany przez pracowników ww. spółdzielni.

Spółdzielnia Socjalna MIEDWIE została założona przez Gminę Kobylanka i Parafię Rzymskokatolicką z Reptowa. Ideą jej utworzenia była pomoc w znalezieniu zatrudnienia mieszkańcom gminy Kobylanka oraz poprawa jakości posiłków dla dzieci z terenu gminy.

Głównym zajęciem spółdzielni założonej w 2014 r. jest przygotowanie posiłków dla uczniów szkół gminnych, świadczenie usług cateringowych i porządkowych.

Trzeciego dnia uczestnicy rozpoczęli wizytę studyjną od spotkania z Panią Małgorzatą Kaweńską-Ślęzak, prezeską Fundacji ZDĄŻYĆ z MIŁOŚCIĄ w Koszalinie. Fundacja została zarejestrowana w KRS w 2014 roku, tworzą ją kobiety, które połączyła wspólna pasja, bezinteresowne działanie dla dobra drugiego człowieka. Zgodnie ze swoją misją Fundacja pragnie nieść miłość i pomoc wszystkim tym, którzy jej potrzebują. Swoje wsparcie adresuje w szczególności do kobiet, samotnych matek porzuconych przez bliskich, zmagających się z problemami bezdomności i społecznego wykluczenia. W 2015 roku Fundacja otworzyła pierwsze w Koszalinie mieszkanie chronione dla samotnych, bezdomnych matek z małymi dziećmi. Obecnie powstaje drugie takie mieszkanie. Znajdą w nim bezpieczną przystań kolejne mamy ze swymi pociechami. Fundacja ZDĄŻYĆ z MIŁOŚCIĄ jest organizacją pozarządową non profit. Remont i wyposażanie mieszkań chronionych odbywa się dzięki wsparciu darczyńców, sponsorów, wielu firm oraz zwykłych ludzi o wielkich sercach. Na ten cel organizowane są koncerty charytatywne w Filharmonii Koszalińskiej oraz imprezy
w koszalińskich galeriach handlowych EMKA i ATRIUM.

Kolejnym punktem spotkania była wizyta w Centrum Promocji Zatrudnienia w Koszalinie prowadzone również przez Fundację ZDĄŻYĆ z MIŁOŚCIĄ.

Następnie grupa udała się do siedziby Fundacji Nauka dla Środowiska, gdzie Pan Piotr Jaśkiewicz, prezes ww. fundacji opowiedział o jej powstaniu i działaniach. Fundacja Nauka dla Środowiska jest jedną z największych na Pomorzu Środkowym, niezależną filantropijną organizacją pozarządową o statusie pożytku publicznego. Od stycznia 2003 roku działa dla zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych. Udziela kompleksowego wsparcia finansowego, technologicznego oraz merytorycznego. Fundacja stawia na partnerstwo poprzez wspólne wartości i korzyści. Prowadzi własne kampanie i programy społeczne, ponieważ patrzy na lokalne potrzeby przez pryzmat dostępnych zasobów ludzkich, ekonomicznych i przyrodniczych. Wprowadza systemowe i trwałe rozwiązania w samorządach oraz przedsiębiorstwach i społecznościach.

Ostatnim punktem wizyty było Centrum Integracji Społecznej w Rzyszczewie – Różane Rzyszczewo, w Gminie Sławno. Centrum Integracji Społecznej w Rzyszczewie funkcjonuje od 15 listopada 2018 roku. Realizuje projekt pn. „Centrum Integracji Społecznej w Rzyszczewie gmina Sławno. Jest instytucją wspomagającą aktywizację społeczno-zawodową nieaktywnych mieszkańców. Centrum Integracji Społecznej w Rzyszczewie zajmuje się reintegracją społeczną i zawodową osób wykluczonych społecznie, zamieszkujących powiat sławieński oraz realizacją zatrudnienia socjalnego. Celem jego pracy jest zwiększenie szans na zatrudnienie osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem, w szczególności osób bezrobotnych w wieku aktywności zawodowej, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, bezdomnych i z niepełnosprawnościami. Wizyta studyjna pozwoliła naszym uczestnikom zobaczyć mieszkania chronione i wytchnieniowe. Doświadczenia innych miast pokazują, że forma pomocy społecznej, jaką są mieszkania chronione, przynosi dobre efekty w procesie reintegracji społecznej i zawodowej osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej i rodzinnej.

Trzydniową wizytę studyjną zorganizowała firma SUN & MORE z siedzibą w Szczecinie.