W dniu 24 lutego 2017 r. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Olsztynie zorganizował w Villa Pallas w Olsztynie seminarium pt. „Ekonomia społeczna w turystyce Warmii i Mazur“, w ramach Projektu pozakonkursowego „Ekonomia Społeczna na Warmii i Mazurach”. Spotkanie skierowane było do przedstawicieli podmiotów ekonomii społecznej, instytucji i organizacji działających w branży turystycznej oraz przedstawicieli lokalnych  i regionalnych podmiotów działających na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. W spotkaniu udział wzięło ponad 100 osób, w tym przedstawiciele: jednostek samorządu terytorialnego; branży hotelarskiej; firm prowadzących aktywny wypoczynek dla turystów; sektora spółdzielczego; Lokalnych Grup Działania, Lokalnych Grup Rybackich; Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej.

 Główną ideą zorganizowanego seminarium było zainicjowanie dyskusji na temat możliwości szerszego włączenia podmiotów ekonomii społecznej w działania na rzecz rozwoju turystyki Warmii i Mazur. Spotkanie otworzyła Wioletta Śląska-Zyśk, Wicemarszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, która podkreśliła, że żyjemy w regionie o sszczególnych walorach przyrodniczych, kulturowych, o bogatej ofercie hotelowej, wypoczynkowej  i zdrowotnej, co sprawia, że Warmia i Mazury należą do najchętniej odwiedzanych przez turystów regionów w Polsce.

Następnie Dyrektor ROPS, Wiesława Przybysz, omówiła najważniejsze zagadnienia związane ze stanem wdrażania ekonomii społecznej w województwie warmińsko-mazurskim. Dyrektor ROPS przekazała informacje na temat działań podejmowanych przez Samorząd Województwa dotyczących rozwoju ekonomii społecznej w regionie oraz zadań zrealizowanych dotychczas w projekcie pozakonkursowym z zakresu koordynacji ekonomii społecznej.

Kolejnym punktem seminarium była prelekcja Krzysztofa Margola, prezesa zarządu Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA, Prezesa Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Brama Mazurskiej Krainy”, założyciela Przedsiębiorstwa Społecznego Garncarska Wioska w Kamionce. Pan Margol przybliżył zebranym tematykę funkcjonowania wiosek tematycznych, podstawy ich tworzenia, korzyści dla odwiedzających i samych mieszkańców miejscowości tematycznych. Przywołał również  dobre przykłady działania wiosek tematycznych w naszym województwie.

Następnym prelegentem był Hubert Górski- nauczyciel przedmiotów turystycznych w Zespole Szkól nr 1 w Ełku, przedstawiciel Stowarzyszenia Adelfi, a także przewodnik turystyczny, pilot wycieczek, który  zapoznał uczestników seminarium z ideą questingu- nowej formy turystyki. Questing jest uznawany za specyficzną formę bezobsługowej gry terenowej polegającej na przejściu nieoznakowanym szlakiem turystycznym, który tropem rymów i licznych zagadek prowadzi uczestnika po wyjątkowych, często zapomnianych miejscach. Celem przygody jest tym samym poznanie m.in. dziedzictwa miejsca, jego historii, legend i podań.

Podczas seminarium była też możliwość wymiany doświadczeń w ramach panelów dyskusyjnych. Pierwszy panel pt. „Współpraca podmiotów ekonomii społecznej
z biznesem w branży turystycznej” poprowadził K. Margol. W panelu udział wzięli:

• Robert Wróbel - koordynator Mazurskiego Klastra Turystycznego
• Barbara Pawliczuk - dyrektor Hotelu Masuria w Worlinach
• Aleksandra Olszewska - reprezentująca Stowarzyszenie ESWIP oraz Łęcza – Wioskę Wiatru i Podcieni.

Podczas panelu dyskutowano także, w jaki sposób badać potrzeby turystów. Okazało się, że w przypadku hoteli największe efekty przynoszą bezpośrednie rozmowy kadry z gośćmi hotelowymi, podczas których można się dowiedzieć, czego więcej potrzeba osobom spędzającym czas w konkretnym obiekcie. Ponadto istotne jest korzystanie z dobrych praktyk prowadzenia podobnych obiektów w innych rejonach województwa czy Polski. Ważna jest również współpraca z innymi instytucjami działającymi w branży, czy innych, takich jak, np. LGD, które także prowadzą badania  w tym zakresie. Analiza zapytań wpływających do Centrów Informacji Turystycznej pozwala również wysnuć wnioski, czego potrzeba turystom spędzającym czas na Warmii
i Mazurach. Trzeba też pamiętać, że inne są potrzeby turystów wypoczywających  w większych miejscowościach, a inne w małych gospodarstwach agroturystycznych- „oferta musi być szyta na miarę”, trzeba badać nisze rynkowe możliwe do zagospodarowania.

Kolejna kwestia poruszona podczas panelu, to wykorzystanie biznesu dla rozwoju ekonomii społecznej. Paneliści przyznali zgodnie, że potrzebna jest wiedza. Przedsiębiorcy nie mają czasu, żeby sami śledzić ofertę PES, a w większości przypadków nawet o niej nie wiedzą. Dlatego to podmiot ekonomii społecznej musi sam wyjść z ofertą do biznesu. Żeby tak się stało, PES-y powinny dbać o właściwą promocję swoich dóbr, usług. Dlatego tak ważny jest lider, manadżer, który będzie umiał sprzedać dany produkt, czy usługę.

Następnie z krótką prezentacją na temat konkursu z Poddziałania 1.4.2  Pakietowanie produktów i usług w ramach Osi  Priorytetowej I INTELIGENTNA GOSPODARKA WARMII I MAZUR  RPO WiM 2014-2020 wystąpiła przedstawicielka Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, która opowiedziała o wsparciu możliwym do uzyskania na przedsięwzięcia realizowane przez co najmniej dwa MŚP mające na celu zmianę modelu zarządzania ofertą firmy poprzez pakietowanie produktów i usług i oferowanie ich klientom w formie połączonej (w tym z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych).

Kolejnym punktem seminarium było zaprezentowanie wybranych dobrych praktyk funkcjonowania podmiotów ekonomii społecznej związanych z rozwojem turystyki.

Spółdzielnia socjalna DOBRA SIŁA (Stare Juchy) - Piotr Omalecki     

Działalność spółdzielni:

- prowadzenie kreatywnego ośrodka integracyjno-szkoleniowego Dobra Siła- miejsca
w którym organizowane są zimowiska, zielone szkoły, obozy i kolonie dla dzieci i młodzieży, weekendy integracyjne, szkolenia, warsztaty itp.

Spółdzielnia socjalna Wehikuł Czasu (Elbląg) - Wojciech Ławrynowicz

Działalność spółdzielni:

- spółdzielnia skupia odtwórców historycznych, prowadzi działalność związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych

- Elbląscy „wikingowie” dali się poznać, jako twórcy historycznego festiwalu organizowanego na Wyspie Spichrzów;

- spółdzielcy planowali wybudowanie Bursztynowego Portu oraz repliki Osady Truso na Wyspie Spichrzów. Miał to być alternatywny Ośrodek kultury, gdzie mogłyby być realizowane plenery, wernisaże, koncerty i występy, a także miejsce dla działań edukacyjnych w postaci np. zielonej szkoły, warsztatów i wycieczek.

Spółdzielnia socjalna Mazurskie Morze Możliwości (Orzysz) - Dariusz Kizling

Działalność spółdzielni:

-  podjęta próba prowadzenia stacjonarnego sklepu z wyrobami regionalnymi (pamiątkami) – jeden sezon w Orzyszu, obecnie działa tylko sklep internetowy,
- prowadzenie wypożyczalni sprzętu turystycznego (kajaki, rowery, żaglówki),
- organizacja spływów, eventów,
- usługi połowowe
- usługi porządkowe typu sprzątanie pomieszczeń, utrzymanie zieleni.

W roku 2016 spółdzielnia realizowała zadanie zlecone przez Gminę Orzysz polegające na prowadzeniu Centrum Informacji Turystycznej (w ramach nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego). Koszty zadania przekroczyły jednak uzyskaną kwotę dotacji. Nie udało się wynegocjować z Gminą lepszych warunków na rok 2017.

Ostatnią częścią zorganizowanego seminarium był panel dyskusyjny pt. „Jak wykorzystywać potencjał przyrodniczy, kulturowy, ludzki do budowania produktów turystycznych“, który moderował Maciej Bielawski ze Stowarzyszenia ESWIP. W panelu udział wzięli:

• Anna Lewikowska – Prezes Spółdzielni socjalnej Sposób na życie, Przewodnicząca Warmińsko-Mazurskiej Sieci Podmiotów Ekonomii Społecznej PROMETEUSZ  oraz sołtys wsi Waszulki. Pani Lewikowska opowiedziała o promocji lokalnych produktów w ofercie podmiotów ekonomii społecznej -  działalności Sieci oraz potrzebie współpracy samorządów lokalnych dla rozwoj PES-ów.
• Tomasz Piłat – z Lokalnej Grupy Działania  „Południowa Warmia” opowiedział o tym, jak ekonomia społeczna wpisuje się w Lokalneh Strategie Rozwoju Lokalnych Grup Działania

Najważniejsze wnioski z panelu:

-       ekonomia społeczna stanowi duży potencjał dla rozwoju turystyki, ale musi być więcej ekonomii w ekonomii społecznej, żeby mogła się rozwijać;

-       ekonomia społeczna może być wykorzystywana dla rozwoju turystyki w różnych aspektach – może odgrywać ważną rolę w obsłudze ruchu pielgrzymkowego, mogą powstawać PES-y prowadzące winiarnie;

-       warto opracować przewodniki, które będą uwzględniały ofertę PES (na wzór doświadczeń włoskich);

-       PES-y powinny przykładać większą wagę do promocji, marketingu, aktywnych technik sprzedażowych;

-       ważny jest udział PES w różnego rodzaju imprezach targowych,

-       współpraca trójsektorowa-partnerstwo-sieć-klaster;

 Dyr._Przybysz_Ekonomia_społeczna_turystyka.pdf