Zgodnie z zapisami art. 55 ustawy o ekonomii spolecznej z dnia 5 sierpnia 2022 roku na terenie województwa funkcjonuje Regionalny Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej, zwany dalej „Regionalnym Komitetem”.

Do zadań Regionalnego Komitetu należy:

1) przedstawianie opinii o regionalnym programie rozwoju na rzecz ekonomii społecznej oraz projektach uchwał organów samorządu województwa dotyczących funkcjonowania podmiotów ekonomii społecznej;
2) zapoznawanie się z efektami realizacji regionalnego programu rozwoju narzecz ekonomii społecznej oraz przedstawianie opinii w tym zakresie.

Kadencja Regionalnego Komitetu trwa 3 lata.

Regionalny Komitet składa się z przedstawicieli:
1) marszałka województwa;
2) wojewody;
3) jednostek samorządu terytorialnego;
4) podmiotów ekonomii społecznej;
5) wojewódzkiej rady działalności pożytku publicznego;
6) związków spółdzielczych;
7) instytutów badawczych;
8) uczelni;
9) związków zawodowych;
10) organizacji pracodawców.

2. Członków Regionalnego Komitetu powołuje i odwołuje marszałek województwa.

3. Marszałek województwa odwołuje członka Regionalnego Komitetu:
1) na jego wniosek;
2) na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 1, reprezentowanego przez
odwoływanego członka;
3) w przypadku skazania członka Regionalnego Komitetu prawomocnym
wyrokiem za umyślne przestępstwo;
4) w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności na trzech kolejnych
posiedzeniach Regionalnego Komitetu;
5) w innych uzasadnionych przypadkach.

4. Zarząd województwa określi, w drodze uchwały, organizację, koszty funkcjonowania oraz tryb powołania członków i działania Regionalnego Komitetu.

Uchwała Nr 8/77/23/VI Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 21 lutego 2023 r.

Uchwała_8_77_23_VI_WMKRES_z_dniia_21.02.2023 r. pdf

Warmińsko-Mazurski Plan Rozwoju Usług Społecznych i Deinstytucjonalizacji na lata 2023-2025

Umowa Partnerstwa dla realizacji polityki spójności 2021-2027 w Polsce z 30 czerwca 2022 r. wskazuje, że należy dążyć do deinstytucjonalizacji usług społecznych poprzez zwiększenie ich dostępności oraz przejście od opieki instytucjonalnej (świadczonej w różnego rodzaju placówkach) do opieki świadczonej w lokalnych społecznościach.

Wzmocnienie procesu deinstytucjonalizacji usług będzie możliwe m.in. dzięki działaniom zaplanowanym w Strategii Rozwoju Usług Społecznych - polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.) przyjętej 15 czerwca 2022 r. przez Radę Ministrów. Jako jedno z kluczowych działań przewiduje ona m.in. tworzenie i wdrażanie lokalnych i regionalnych planów deinstytucjonalizacji usług. Zgodnie z przyjętym dokumentem Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej otrzymał zadanie przygotowania planu rozwoju usług społecznych i deinstytucjonalizacji dla województwa warmińsko-mazurskiego.

Usługi społeczne są ważnym elementem polityki społecznej państwa. Stanowią odpowiedź na wiele obserwowanych obecnie procesów jak zmiany demograficzne i starzenie się społeczeństwa, przeobrażenia rynków pracy, wzrost liczby osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i osób z niepełnosprawnościami, nowe zapotrzebowanie na kompetencje i kwalifikacje, przeobrażenia w obrębie rodziny, nowe formy wykluczenia społecznego, nowe ryzyka socjalne.

Zapewnienie powszechnego dostępu do wysokiej jakości usług społecznych ma realny wpływ na poprawę jakości życia osób i rodzin. Usługi społeczne powinny być dostępne dla każdej osoby zgłaszającej takie zapotrzebowanie, a w szczególności dla grup zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym, tj. osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami, migranci, rodziny, w tym dzieci i młodzież przebywające w pieczy zastępczej, osoby w kryzysach: psychicznym, bezdomności, uzależnień i przemocy.

Deinstytucjonalizacja usług społecznych to proces przechodzenia od opieki instytucjonalnej do usług świadczonych w społeczności lokalnej. Proces ten przebiegać będzie stopniowo poprzez uruchamianie nowych usług i nowych miejsc świadczenia usług w środowisku, tak by zapełnić obecnie istniejącą lukę pomiędzy opieką domową, a instytucjonalną opieką całodobową.

Warmińsko-Mazurski Plan Rozwoju Usług Społecznych i Deinstytucjonalizacji na lata 2023-2025 został opracowany przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, przy wsparciu Zespołu ds. rozwoju usług społecznych i deinstytucjonalizacji w województwie warmińsko-mazurskim, powołanego Uchwałą Nr 62/717/22/VI Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 13 grudnia 2022 r., składającego się z ekspertów zewnętrznych. 

Jego ogólnowojewódzki charakter umożliwia zaplanowanie procesu deinstytucjonalizacji usług społecznych w sposób uporządkowany, ustrukturyzowany, w oparciu o dostępne środki europejskie, krajowe i samorządowe.

Założenia planu wynikają z przeprowadzonej diagnozy realizacji i zapotrzebowania na świadczenie konkretnych usług społecznych w poszczególnych grupach objętych interwencją. Diagnoza stanowi załącznik do niniejszego planu.

Warmińsko-Mazurski_Plan_Rozwoju_Usług_Społecznych i Deinstytucjonalizacji.pdf

Warmińsko-Mazurski_Plan_Rozwoju_Usług_Społecznych_i_Deinstytucjonalizacji.docx

W związku z wejściem w życie ustawy o ekonomii społecznej z dnia 5 sierpnia 2022 roku, a także podjętej przez Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego Uchwały Nr 8/77/23/VI z dnia 21.02.2023 r. w sprawie organizacji, kosztów funkcjonowania, trybu powołania członków  oraz działania Warmińsko-Mazurskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej (W-MKRES),  Marszałek Województwa  na mocy  obowiązujących przepisów (art. 57 ust. 2 oraz art. 83 ust. 4 ww. ustawy) zobowiązany był w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, powołać przedstawicieli Regionalnego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej (RKRES). Funkcjonowanie Komitetu na poziomie województwa zostało usankcjonowane  także w Krajowym Programie Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2030 roku. Ekonomia Solidarności Społecznej stanowiącym załącznik  do uchwały nr 212 Rady Ministrów z dnia 26 października 2022 r.

W skład komitetu wchodzą reprezentanci:  marszałka województwa, wojewody, jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów ekonomii społecznej, wojewódzkiej rady działalności pożytku publicznego, związków spółdzielczych, instytutów badawczych, uczelni, związków zawodowych,  organizacji pracodawców.

Zadaniem członków W-MKRES jest m.in: wyrażanie opinii o regionalnym programie rozwoju na rzecz ekonomii społecznej oraz projektach uchwał organów samorządu województwa dotyczących funkcjonowania podmiotów ekonomii społecznej, a także zapoznawanie się z efektami realizacji regionalnego programu rozwoju na rzecz ekonomii społecznej. Ponadto członkowie komitetu pełnią rolę ambasadorów ekonomii społecznej, promując i upowszechniając dobre praktyki i rozwiązania funkcjonujące w całym sektorze ekonomii społecznej. Tworzą przyjazny  klimat dla jej rozwoju, a także inicjują i wspierają współpracę pomiędzy jednostkami sektora publicznego,  prywatnego a organizacjami pozarządowymi.

Warmińsko-Mazurski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej jest organem wspierającym działania Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego w procesie koordynacji i monitoringu rozwoju ekonomii społecznej  w województwie warmińsko-mazurskim. Pełni funkcję opiniodawczą, konsultacyjną i doradczą oraz współpracuje z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego  w Olsztynie  odpowiedzialnym za koordynację rozwoju ekonomii społecznej w regionie.                   

Kadencja członków W-MKRES trwa  3  lata, licząc od dnia wydania Zarządzenia Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, w którym został powołany skład  Komitetu.

Zarządzenie Nr 47/2023 Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 17.03.2023 r. w sprawie powołania składu osobowego członków I kadencji Warmińsko-Mazurskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2023-2026 Zarzadzenie_47_2023_17_03_2023_.pdf

Uchwała Nr 8/77/23/VI Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 21 lutego 2023 r.

Uchwała_8_77_23_VI_WMKRES_z_dniia_21.02.2023 r. pdf

W dniach 26-28 września 2018 r. w ramach projektu pozakonkursowego Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej pt. „Ekonomia społeczna na Warmii i Mazurach” zorganizowano trzydniową wizytę studyjną dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego na terenie województwa małopolskiego oraz świętokrzyskiego.

W wyjeździe wzięło udział 18 osób, w tym pracownik ROPS. Wyjazd skierowany był do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego z województwa warmińsko-mazurskiego. Celem wizyty było przedstawienie dobrych praktyk oraz wymiana doświadczeń związanych z prowadzeniem spółdzielni socjalnych i współpracy podmiotów organizacji pozarządowych z władzami samorządowymi. Podczas wizyty studyjnej uczestnicy mieli okazję zapoznać się z funkcjonowaniem ekonomii społecznej w województwach  małopolskiego oraz świętokrzyskiego.

Podróż rozpoczęto wizytą w istniejącym od 2004 r. kompleksie turystycznym Jura Park Bałtów. Spotkanie z uczestnikami wizyty studyjnej poprowadził Pan Grzegorz Marzec, który przedstawił historię, znaczenie i cel utworzenia Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego. Budowa parku miała związek z odkrytymi na tym terenie tropami dinozaurów. Dla działających na terenie Gminy Bałtów, Stowarzyszenia Delta i Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów, dinozaury stały się ogromną szansą na zainicjowanie działań na rzecz rozwoju społeczności lokalnej i utworzenie miejsc pracy w regionie dotkniętym w 2002 r. ponad 30% bezrobociem. Od tamtego czasu co roku w Bałtowie otwierano kolejne atrakcje, które przyciągały coraz większą rzeszę turystów. Obecnie Bałtowski Kompleks Turystyczny zajmuje obszar około 100 ha i jest najbardziej zróżnicowanym pod względem atrakcji obiektem turystycznym i rozrywkowym w Polsce. Po spotkaniu w Bałtowie grupa uczestników udała się do Spółdzielni Socjalnej „Kazimierskie Smaki” mającą siedzibę w szkole podstawowej znajdującej się w miejscowości Wielgus. Spółdzielnia socjalna została utworzona w sierpniu 2017 r. przez miasto i gminę Kazimierzy Wielkiej i Parafii Rzymskokatolickiej pw. Św. Małgorzaty w Gorzkowie. Spółdzielnia „Kazimierskie Smaki” świadczy usługi żywieniowe polegające na przygotowaniu i podaniu posiłków w stołówce szkolnej, usługi cateringu oraz usługi utrzymania i zagospodarowania terenów zielonych.

Drugiego dnia wizyty studyjnej przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego odwiedzili miejscowość Klucze i Spółdzielnię Socjalną „OPOKA”, która funkcjonuje na terenie województwa małopolskiego od 2009 roku. Działalność spółdzielni przedstawiła Pani Sylwia Rydzyk. Spółdzielnia świadczy usługi gastronomiczne, szkoleniowe, budowlane i opiekuńcze. „OPOKA” to również restauracja w Kluczach i Zakład Aktywności Zawodowej    w Chechle. Dzięki współpracy z lokalnym samorządem Spółdzielnia użycza nieodpłatnie budynki, które są własnością Gminy i świadczy między innymi usługi na rzecz gminy. Następnie grupa udała się do Urzędu Gminy w Kluczach i spotkała się z Wójtem, Sekretarzem i Dyrektorem Ośrodka Pomocy Społecznej. Pan Norbert Bień Wójt Gminy opowiedział o współpracy władz samorządowych  z podmiotami ekonomii społecznej. Część zadań zlecana jest przez gminę spółdzielniom, które biorą udział w dożywianiu i świadczą usługi opiekuńcze. Po spotkaniu w Urzędzie Gminy, Pan Ryszard Kamionka, Dyrektor OPS w Kluczach zaprezentował pracę ośrodka wraz z działaniami projektowymi związanymi z aktywizacją  społeczną osób wykluczonych.

Kolejnym miejscem odwiedzonym przez uczestników wizyty studyjnej był „Gościniec 4 Żywiołów” w Zakrzowie. Spółdzielnia Socjalna „Smaki Gościńca” powstała z inicjatywy dwóch podmiotów prawnych działających na terenie gmin Lanckorona, kalwaria Zebrzydowska, Mucharz i Stryszów. Są to: Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne „Na Bursztynowym Szlaku” oraz Lokalna Grupa Działania „Gościniec 4 Żywiołów”. Spółdzielnia jest przedsiębiorstwem społecznym prowadzącym działalność gospodarczą i głównym jej obszarem działania jest branża gastronomiczna i turystyczna. Spółdzielnia zajmuje się wytwarzaniem gotowych posiłków i dań, produkcją m.in. soków, pieczywa i wyrobów cukierniczych. Wypracowano kilka sposobów sprzedaży produktów: KoKoszyk – sprzedaż internetowa, cotygodniowe Targi Produktów Lokalnych „Afrodyzjaki od rolnika”, punkty sprzedaży w kilku miejscach na terenie LDG ,,Gościniec 4 żywiołów”, m.in. w Pensjonacie Cafe, w Niebieskiej Kawiarence i w Galerii Stryszów. Wszystkie działania Spółdzielni prowadzone są w ramach projektu „Produkt Lokalny Małopolska“ wspierającego rozwój lokalnej przedsiębiorczości  i przetwórstwa w oparciu o partnerską inicjatywę edukacji ekonomicznej mieszkańców oraz regionalny system marketingu produktów z Małopolski i finansowanego w ramach  Szwajcarsko- Polskiego Programu Współpracy przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska z Krakowa. W ramach realizowanego w latach 2011-2017 projektu pt: „Produkt lokalny Małopolska - rozwój lokalnej przedsiębiorczości i przetwórstwa w oparciu o partnerską inicjatywę edukacji ekonomicznej mieszkańców oraz regionalny system marketingu produktów z Małopolski” Stowarzyszenie LGD „Gościniec 4 Żywiołów” było odpowiedzialne za powstanie pierwszego w Polsce Inkubatora Kuchennego. Miejsce to przeznaczone jest dla drobnych przetwórców produktów rolnych, rolników, którzy mogą przygotować i przetwarzać swoje produkty w dobrze wyposażonych i przygotowanych do tego celu, zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi, pomieszczeniach. To także miejsce do prowadzenia działalności lokalnych firm cateringowych oraz powstałej spółdzielni socjalnej „Smaki Gościńca”.

Następnym miejscem odwiedzonym przez grupę była pracownia ceramiczna Spółdzielni „Klika”. Stowarzyszenie „Klika” powstało w 1971 roku przy klasztorze o.o. Dominikanów w Krakowie, kiedy członkowie Duszpasterstwa Akademickiego „Beczka” rozpoczęli działalność mającą na celu pomoc osobom niepełnosprawnym, zmierzającą do ich integracji w społeczeństwie. Z racji specyficznej działalności, powstałej grupie nadano przydomek "Klika" a jej hasłem stało się "Wyciągnąć ludzi z domu". Kierunek rozwoju „Kliki” wyznaczają aktualne potrzeby podopiecznych. Wspierany jest rozwój fizyczny społeczny               
i zawodowy osób niepełnosprawnych. Dzięki pomocy Stowarzyszenia w ramach programu „Asysta” wielu podopiecznych ukończyło szkołę średnią, a część z nich kontynuuje dalszą naukę. Na bazie wieloletniego doświadczenia założone zostało w 2007 roku „Centrum Integracji i Aktywizacji Zawodowej” a rok później otworzono „Warsztat Terapii Zajęciowej” dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Spółdzielnia prowadzi również wypożyczalnię sprzętu medycznego i sprzedaje ręczne wyroby pracowni ceramicznej.

Ostatnim miejscem odwiedzanym w tym dniu była Spółdzielnia Socjalna Równość. Jest to miejsce, które tworzy miejsca pracy dla osób wykluczonych i świadczy usługi cateringowe na wysokim poziomie. Osoby wykluczone, które zasilają szeregi pracownicze mają szansę zdobyć doświadczenie zawodowe oraz mogą poprawić swoją sytuację ekonomiczną i społeczną. Siły pracowników aktywizowanych zawodowo połączone są z działaniami wykwalifikowanej kadry menadżerskiej odpowiedzialnej za dział przedsiębiorczości. Głównym celem spółdzielni nie jest zysk ekonomiczny lecz tworzenie nowych miejsc pracy i zaktywizowanie kolejnych grup pracowników.

Trzeciego dnia wizyty studyjnej udali się do Kielc gdzie odwiedzili Spółdzielnię socjalną „Tropem Przygody” i Zakład Aktywności Zawodowej „Smaczek”.

Spółdzielnię Socjalną „Tropem Przygody” tworzą ludzie, którzy aktywnie działają z młodzieżą są to między innymi instruktorzy harcerscy, członkowie stowarzyszeń i wychowawcy. Spółdzielnia organizuje wycieczki, rejsy, paintball, wspinaczkę, koncerty, pikniki, oprawę gastronomiczną imprez, atrakcje dmuchane, konkursy oraz imprezy integracyjne. Zespół „Tropem Przygody” jest autorem kilkunastu innowacyjnych gier terenowych rozgrywanych w przestrzeni miejskiej. Zadania skupiają uwagę wokół problemów ekologii, świadomości społecznej czy też historii i ciekawostek dotyczących danego regionu. Większość gier przygotowywana jest standardowo na dwie - trzy godziny. Są też wersje bardziej rozbudowane angażujące uczestników na cały dzień.

Następnie uczestnicy wizyty udali się do Zakładu Aktywności Zawodowej „Smaczek”. ZAZ powstał w 2013 roku jako pierwszy tego typu podmiot w Kielcach. Założycielem ZAZ jest Stowarzyszenie „Nadzieja Rodzinie". Placówka oferuje wsparcie osobom niepełnosprawnym w zakresie reintegracji zawodowej i społecznej. Dzięki utworzeniu i działalności zakładu możliwe jest nie tylko podniesienie kwalifikacji zawodowej osób niepełnosprawnych ale i rozwój kontaktów interpersonalnych, a także rozwój kariery zawodowej trudno dostępnej dla beneficjentów ZAZ. Zakład Aktywności Zawodowej ma również wpływ na zmianę: postawy rodziny osób niepełnosprawnych (zaczynają postrzegać osoby niepełnosprawne jako samodzielne, zdolne do pracy i zarobkowania), sytuacji społeczno-ekonomicznej w regionie (inwestycja w kapitał ludzki pozytywnie przerodzi się na wyniki ekonomiczne regionu) oraz na zmianę sposobu postrzegania osób niepełnosprawnych przez pracodawców i społeczność lokalną.

Po odwiedzeniu Zakładu Aktywności Zawodowej grupa wróciła do Olsztyna.